حوزه علمیه باقرالعلوم (علیه السلام) شهرقدس-تهران

​

? تحلیلی بی نظیر از علامه طباطبایی ره

? هيچ جرم و گناهى بقدر تعدى به حقوق مردم، جامعه را فاسد نمى ‏سازد.

زيرا مهم‏ترين چيزى كه جامعه انسانى را بر اساس خود پايدار مى‏ دارد، اقتصاديات جامعه است كه خدا آن را مايه قوام اجتماعى قرار داده، و ما اگر انواع گناهان و جرائم و جنايات و تعديات و مظالم را دقيقا آمارگيرى كنيم و به جستجوى علت آن بپردازيم خواهيم ديد كه علت بروز تمامى آنها يكى از دو چيز است: 

يا فقر مفرطى است كه انسان را به اختلاس اموال مردم از راه سرقت، راهزنى، آدم ‏كشى، گرانفروشى، كم ‏فروشى، غصب و ساير تعديات وادار مى ‏كند، 

و يا ثروت بى حساب است كه انسان را به اسراف و ول خرجى در خوردن، نوشيدن، پوشيدن، تهيه سكنى و همسر، و بى بند و بارى در شهوات، هتك حرمتها، شكستن قرقها و تجاوز در جان، مال و ناموس ديگران وا مى ‏دارد.

و همه اين مفاسد كه از اين دو ناحيه ناشى مى ‏شود هر يك به اندازه خود تاثير مستقيمى در اختلال نظام بشرى دارد، نظامى كه بايد حيازت اموال و جمع‏ آورى ثروت و احكام مجعول براى تعديل جهات مملكت و جدا ساختن آن از خوردن مال به باطل را ضمانت كند، وقتى اين نظام مختل گردد و هر كس به خود حق دهد كه هر چه بدستش مى‏ رسد تصاحب كند، و از هر راهى كه برايش ممكن باشد ثروت جمع نمايد قهرا سنخ فكرش چنين مى‏ شود كه از هر راهى كه ممكن شد بايد مال جمع ‏آورى كرد چه مشروع و چه نامشروع، و به هر وسيله شده بايد غريزه جنسى را اقناع و اشباع كرد چه مشروع و چه نامشروع، و هر چند به‏ جاهاى باريك هم بكشد.

و پر واضح است كه وقتى كار بدينجا بكشد شيوع فساد و انحطاطهاى اخلاقى چه بلائى بر سر اجتماع بشرى درمى ‏آورد، محيط انسانى را به صورت يك محيط حيوانى پستى در مى ‏آورد كه جز شكم و شهوت هيچ همى در آن يافت نمى‏ شود، و به هيچ سياست و تربيتى و با هيچ كلمه حكمت‏ آميز و موعظه ‏اى نمى‏ شود افراد را كنترل نمود.

?ترجمه تفسير الميزان، ج‏9، ص: 330 - 331