خانواده در عاشورا
در عاشورا جلوههای زیبایی از خانواده و تقویت آن را مشاهده میکنیم بنابراین تصمیم بگیریم از همان روز اول محرم همراه با عزاداری حضرت، درس های این قیام جهانی را نیز سرلوحه زندگی امان قرار دهیم
در عاشورا یک خانواده حضور دارد. در واقع امام حسین علیه السلام با خانواده خود در کربلا حاضر میشود و عاشورا فقط محل حضور مردان جنگی نیست. امام حسین علیه السلام نهضت و مکتبش را خانوادگی طراحی کرده است و یک اقدام خانوادگی را پیش میبرد.
عاشورا نشان میدهد که اعضای خانواده چگونه در کنار هم تا پایان راه میمانند و یکدیگر را رها نمیکنند. عاشورا خانوادهای به هم پیوسته و همراهی را نشان میدهد که مشکلات نمیتواند آنها را از هم جدا کند. قدرت انسجام این خانواده آن قدر قوی است که هیچ یک از اعضای آن با این توجیه که این مشکل من نیست از خانواده جدا نمیشود و دیگر اعضای خانواده را تنها نمیگذارد. در اینجا همه اعضای خانواده در کنار هم هستند و یکدیگر را در مشکلات تنها نمیگذارند.
امروزه یکی از مشکلات بزرگ اجتماعی کاهش انسجام خانوادگی است که سبب میشود اعضای خانواده به پشتیبانی از یکدیگر نپردازند در حالی که پیام عاشوار حمایت اعضای خانواده از یکدیگر است.
خانواده در عاشورا فقط به دوران ابتدایی خانواده یعنی قبل از ازدواج فرزندان خلاصه نمیشود. در واقع ما در عاشورا با یک خانواده گسترده مواجهیم که فقط به پدر و مادر و فرزندان خلاصه نمیشود بلکه عمه و عمو نیز این خانواده بزرگ را همراهی میکنند. در واقع ازوداج خواهر و برادر در خانواده سبب دوری آنها از هم نشده است و آنها کماکان در کنار هم هستند. امام حسین علیه السلام در میدان عاشورا علاوه بر حضور فرزندان و همسرش از همراهی برادر و خواهر و حتی برادرزاده و خواهرزادگانش نیز برخوردار است.
متاسفانه امروزه یکی از مشکلات اجتماعی جوامع مدرن و جوامع اسلامی در حال توسعه این است که ازدواج، روابط بین خواهر و برادر را کاهش داده و سبب دوری اعضای خانواده از هم میشود. در این شرایط صله رحم به عنوان یکی از مهمترین فضائل اخلاقی کمرنگ شده و روابط خانوادگی تنزل مییابد. در حالی که در عاشورا پیوند اعضای خانواده در کربلا در بالاترین سطح است و توجه همه عزاداران را به این نکته مهم جلب میکند.
پیوند و همراهی اعضای خانواده در عاشورا مبتنی بر عشق و محبت است و اجباری در کار نیست. امام حسین علیه السلام هیچ یک از اعضای خانواده را برای همراهی در این سفر مجبور نکرد. لذا برادر امام حسین علیه السلام، محمد حنفیه در این سفر شرکت نکرد و حتی امام را از این سفر منع کرد و وقتی جدیت امام را در این سفر دید، از ایشان خواست تا خانوادهاش را همراه خود نبرد.
یکی از مهمترین مسائل در خانواده و تقویت بنیان آن نوع روابط بین اعضای خانواده است. روابط بین فرزندان و روابط بین والدین با فرزندان. در کربلا در هر یک از این موارد مثالهای زیبایی را میتوان یافت. امام حسین علیه السلام با جوانش علی اکبر رابطه بسیار گرم و حمایتگرانهای دارد. اوج این رابطه در لحظه به میدان رفتن علی اکبر و در مرحله بعد وداع مجدد با پدر است. در صحنهای دیگر امام حسین علیه السلام در حالی که در حال رفتن به میدان است و با اهل و عیال خود وداع کرده است با دختر کوچک خود مواجه میشود. در این حالت امام علیه السلام، قبل از رفتن به میدان، دختر کوچکش را مورد لطف و مهربانی قرار میدهد و سپس به میدان میرود. در مقابل در هیچ یک از صحنههای عاشورا گله یا نارضایتی از خانواده امام حسین علیه السلام به ایشان مشاهده نمیشود؛ آنها میتوانستند از اینکه در این شرایط سخت قرار گرفتهاند و مجبورند در این بیابان تشنگی و قتل و اسارت را تحمل کنند گلایه کنند؛ به ویژه که آنها در مدینه به عنوان خاندان پیامبر زندگی راحت و محترمانهای داشتند ولی هماکنون راحتی و حرمت آنها از بین رفته بود. آنها در همه مراحل همراه بزرگ خانواده هستند و هیچ گونه بیاحترامی و شکوهای مشاهده نمیشود.
متاسفانه امروز در موارد متعدد شاهدیم که والدین به دلیل زیادی مشاغل کاری و ازدحام و تراکم روابط اجتماعی، برخورد محبتآمیزی با فرزندان ندارند و یا فرزندان به دنبال حاکم شدن نوعی فرهنگ فرزندسالاری، حرمت والدین را به درستی رعایت نمیکنند و با اعتراضات متعدد انتظارات نابجایی از والدین خود دارند.
امروزه عاشورا و مراسمهای عزاداری به عنوان عاملی مهم برای در کنار هم قرار گرفتن اعضای خانوادهها شده است. مراسمهای عزاداری به خصوص زمانی که در منزل بزرگان فامیل برگزار میشود همه اعضای خانوادهها را کنار هم جمع میکند و دیدارها را تازه میکند. از این گذشته برگزاری این مراسمها با کمک و همراهی اعضای خانواده انجام میشود و از این جهت شاهد نوعی همگرایی و انسجام خانوادگی هستیم. در این محیطهای اخلاقی و معنوی کدورتها کنار میرود و همه برای تحقق هدفی والا و معنوی در
کنار هم تلاش میکنند.
این هم از برکات بزرگ عاشوراست که اکنون نیز این چنین مهمترین نهاد اجتماعی را تقویت میکند و به تقویت بنیان اجتماعی جامعه شیعه کمک مینماید